Yeni Dünya // Chi-Fi nedir? Denemeye değer mi yoksa sadece zaman kaybı mı? Nasıl bukadar hızlı yayıldı? Markalı ürünler sonu mu geldi? Satış stratejileri var mı? Ses kaliteleri ne kadar iyi? Pazar etkileri? Nerden alınabilir? Tedavisi mümkün müdür? Gibi türlü türlü sorular.
Doğruluk – Giriş
Anlam açısında baktığımızda” Chi-Fi” ilk hecesi olan Chi; Chinese (Çinli) ikinci hecesi olan Fi; Fidelity kelimelerinin birleştirilmesiyle uydurulmuş bir terim/kullanım biçimidir. Eğer sizlerde bu işin kenarından kıyısından az biraz bulaşmışsanız bu türemenin Fi hece sininde aslında Hi-fi ‘dan (high-fidelity) geldiğini anlaşmışsınızdır. Aşina olmayanlar için açıklamak gerekirse Hi-fi yani yüksek-sadakat/doğruluk manasına gelmektedir. Burada odyofil (audiophile) konusuna hiç girmeyeceğim ki tanımı veya kimin olduğuna dair tartışmalar hala devam etmekte… Sen nesin derseniz ona da cevap veremem muhtemelen:) Neyse konuya dönelim.
Günümüz Türkiye’sinde, teknoloji ile alakalı arama motorlarında zaman geçiren arkadaşlarım bilirler; Özellikle cep telefonu aksesuarları (Kılıf, kırılmaz cam, vs) gibi ürünleri veya Türkiye’de mevcut olmayan herhangi bir ürünü arıyorsak, bu aramaların çoğu ya amazon.com ya da aliexpress.com gibi sayfalarında son buluyor. Arif’in Manchester United ‘a attığı gol misali. Aradığınız ürünü buldunuz, belki de sepete attınız, bitti mi? İllaki tavsiye edilen ürünlere de gözünüz çarptı. Yumrukla aktif olan enter tuşundan, dans eden robotlara… stres çarklarından, duvara yapışan örümcek adamlara… uzanan bir yol… derken kendinizi gereksiz bir suru ürünün arasında buluveriyoruz haliyle.
Evet, benim de Chi-Fi ile tanışmamda tam da böyle oldu. Tabi benimde elektronik merakımın zaten var olduğunu inkar etmeyeceğim. Sadece özelliklerine bakarak kendimi hiç bilmediğim bir markanın, çift dinamik sürücülü (dynamic driver) kulaklığını sipariş etmiş buldum. Bu verdiğim kulaklığın markası sanırım KZ idi. Tam hatırlamıyorum. Kulaklıklar geldi ve beni terk edene kadar kullandım durdum, bu işlere merakı olan yada müzik dinlemeyi seven her arkadaşıma tavsiye ettim, sanırsın evrendeki en iyi kulaklık… Eski kulaklığım (Sennheiser CX-300) koptuğunda yenisini alamadığım gibi distribütör firmanın teknik servisi, bunun tamiri olmaz diyerek ilgilenmemişti. Hem bu eziklik hem de öğrencilik belki de beni bu arayışa sokmuş olabilir.
Sitelerde gezerken, isimler mi daha komikti yoksa fiyatlar mi halen karar veremiyorum. Ama Çinliler neredeyse dünyanın tüm imkânlarını bir arada sizlerin ayaklarına sunmuş gibiydi… Peki ya bu bilinmeyen markaların fiyatları çok ucuzken, ses kaliteleri gerçekten iyiyse? İşte o zaman zehir kanınıza işlemeye başlamış demekti. Kz, tin audio, fiio, bqeyz, trn, semkarch, blon… Fiyatlar ucuz olduğu için (USD 10 ila USD 50 arası) ne yapılarındaki tutarsızlıklara ne de garanti durumu veya servislerinin olmayışına takılıyorsunuzdur.
Pek çok bilindik markalı şirketler kulaklıklarını Çin de ürettiği için ev sahibi şirketler fiyat konusunda avantajı kendilerine çevirmekte çokta zorlanmazken. Ekipman, parça, uzmanlık ve hammadde stokunun göbeği olan shenzen şehri, bir anda yarı kendin yap (DIY) elektronik imalatı merkezi haline getirdi. Her markanın orijin hikayesi farklı olsada neticesi aynı. Bunun yanı sıra detaylıca anlatmak istemem fakat bileşenlerin yani şase, kablo veya sürücülerin en kalitelisi bile nispeten ucuz olabileceğini tahmin edebilirsiniz. Örneğin, bir kulaklığın içindeki diyaframın altın ile kaplasanız bile çiftinin maliyeti USD 4.- geçmeyecektir. Hal böyle iken, üst düzey bir devrelere ve sürücülere sahipseniz, yapı kaliteniz düşük bile olsa çok iyi ses alabilirsiniz.
Tabii ki, premium markalaşma da premium kar anlamına gelirken premium maliyetlerde getirmekteydi. Ar-ge, tasarım, pazarlama, genel giderler, paketleme, nakliye vs gibi ama tabiki Çinli kardeşlerimiz bu zorlukları, sek sek misali atya oynaya geçtiler. Sadece büyümek için aşırı aç ve hırslı olan firmalar dürücülerini Sennheiser veya Beats ‘e üretim yapan fabrikalardan aldı. Tin Audio, T3 modeli için ”Knowles” firmasının ürettiği dengeli armatür (balanced armature) sürücülerini kullanıyor ki kulaklığın en önemli parçası olan bir sürücünün farklı bir versiyonudur. Aynı sürücüleri ya da en azından benzerlerini, yüzlerce hatta binlerce dolara mal olan Ultimate Ears IEM’leride (in-ear-monitor) kullanmakta… Sonuçta sürücüleri yapan fabrikalar kime sattıklarıyla ilgilenmiyorlar.
İyi ve kötü arasında sübjektif ve geniş bir aralık var bunu kabul edebiliriz ama kimse arabasına en benzini bulabilmek için bir haftasını harcamayacaktır.
İş Hi-Fi tutkusuna geldiğinde, iş farklı boyutlar alabilmekte. Hi-Fi severlerin takip ettiği çok tanınmış forum sitelerinde, sadece silikon bir kulaklık ucu (ear tips) hakkında 500 ‘e yakın post bulabilirsiniz. Hal böyle olunca, yine teknoloji severlerin aşina olduğu ile Cnet.com sitesinde USD 2400.- satılan x bir kulaklığın berbatlığı hakkında yorumlara rastladığınızda da şaşırmamaya başlıyorsunuz.
Erişebilirlik – Patlama
Bence Chi-Fi patlaması tam da burada devreye girdi. Özellikleri itibari ile hiç erişilemeyecek ürünler bir anda gerçekten satın alınabilir, kıyaslanabilir veya analiz edilebilir oldular. Günümüz koşullarında dahi yine de ucuz sayılabilecek bu Tekno oyuncaklara ilgiyi ve saplantıları biraz mazur görelim:)
Benim için erişilemez veya ciddi paralara mal olan teknolojik ürünler, bizim semtin ara sokağına yanlışlıkla girmiş bir lüks arabalar misali. Fakat artık böyle oluğuna inanmıyorum. Birazcık araştırma ile binlerce dolar karşılığında kulağınızı okşayacak sesin maliyeti USD 50.- altına inebilir. Bu size çok ütopik gelmesin lütfen ama durum artık bu boyutta. Birde lütfen şunu unutmayalım. Bir ürünün fiyatı ile kalitesinin doğru orantıda artması mümkün ama aynı oranda ses kalitesinin artması mümkün değildir. Yukarıda bahsettiğim maliyetler illaki birileri tarafından karşılanması gerekecek. Bu konuyu da ayrıca başka bir yazımda ele alabilirim. Bir daha düşündüm de linç yemek istemiyorum vaz geçtim.
Türkiye’de Nereden Satın Alabilirim?
Türkiye ‘ye Chi-Fi ürünleri getiren maalesef sadece bir kaç Türk firma mevcut; Chi-fi ’nin premium ve en bilindik markaları olan iBasso, Fiio ve Shanling ‘i 2 yıl garantili şekilde hes audio ‘dan temin edebilirken, aradığınız lambalı bir amfi ise yaqin ve GrandHigh gibi ürün gamına sahip kantarcılar elektronik sizlere bu ürünleri ulaştırabilir.
Bizi bu güzel platformda buluşturan ve bana bu fırsatı veren Mahir Kardeşime teşekkür etmek isterim. Önümüzdeki yıllarda Chi-fi, marka ve distribütörlerinin daha da artması ümidiyle… Yorum ve görüşleriniz için şimdiden Teşekkürler.
USD 50.- altına alınabilecek en iyi Chi-fi kulaklıklar:
- Blon BL3– US $29.00
- Venture Electronics Bonus IE – US $20.00
- GuideRay – US $35.99
- Semkarch – US $29.99
- TRN V-90 –US $35.99
Listenin güncel halini takip edebilek için – Instagram Takip Et – @miniaudio
